Rijk en sterk bos dat van zichzelf is
Samen het bos beschermen, herstellen en teruggeven aan de natuur: dat is de droom van de projectgroep Bos dat van zichzelf is. Ze willen een stuk bos verwerven, versterken en verbinden met andere stukken bos zodat de biodiversiteit weer kan floreren. Peter en Tobias vertellen waarom ze dit doen.
Start: waar begon het?
Peter: “In oktober 2020 plaatste ik een oproep op LinkedIn: ‘We moeten iets met bos’. Ik wil bos voor altijd teruggeven aan de natuur, los van Staatsbosbeheer. Zodat het niet meer van de mens is, maar echt van zichzelf. Ik kreeg veel reacties op die oproep. Vooral jongeren bleken erg betrokken. De tijdsgeest is goed. Mensen vinden het een tof idee om de natuur ook rechten te geven. Het is een andere manier van met de aarde omgaan. Een bos is weer van zichzelf en heeft het recht om er te zijn. De waarde van natuur is niet alleen voor het materialistische gewin, van de mens.”
Tobias: “Het project is een symbolisch statement. Nederland en andere Westerse landen zien natuur als een bron, terwijl andere landen uitgaan van de rights of nature. In Ecuador zijn de rechten van natuur bijvoorbeeld opgenomen in de grondwet. Het gaat ons om een kritische blik vanuit de maatschappij. Wij willen anders naar de natuur kijken en anders met de natuur omgaan. Het is een mind switch.”
Vervolg: wat nu?
Peter: “We hebben een projectgroep van zeven kernleden, plus een natuurwerkgroep onder leiding van Tobias. Nu willen we een bestaand stuk bos verwerven en dat biodiverser maken. In mei hebben we een aanvraag gedaan voor subsidie bij het European Solidarity Corps voor het opzetten van een Solidariteitsproject. Die werd in de zomer goedgekeurd. Dat is een erkenning voor ons idee en het betekent een boost voor het project. We doen het allemaal vrijwillig, maar het European Solidarity Corps geeft de financiële middelen om dit te doen, een startkapitaal voor de kosten die we maken om te kunnen groeien. We stellen nu criteria op waaraan ons eerste te verwerven bos moet voldoen. We zijn op zoek naar partijen die ons wellicht een stuk bos gunnen, en anders moeten we gaan kopen. Op dit moment loopt de zoektocht naar de financiële middelen die daarvoor nodig zijn.”
Tobias: “Plus de zoektocht naar een geschikt stuk bos. Veel bossen zijn plantages, aangelegd voor scheeps- of mijnbouw. Van origineel (oer)bos zijn geen grote voorbeelden meer te vinden in Nederland. We hebben vooral monoculturen en daar moeten we van af. Monoculturen zijn niet duurzaam. Er is weinig biodiversiteit en dat vergroot bijvoorbeeld de kans op massasterfte van bomen en dieren bij ziektes. We zoeken een plek waar de waarde al hoog is, een bos dat andere natuurgebieden verbindt of een bos waar we veel kunnen
verbeteren. Daarvoor schrijven we dan een beheersplan: dit is het en dat moet het worden. Als pilot beginnen we met een eerste startbos, maar onze grote droom is om in heel Nederland biodiverse bossen te creëren die van zichzelf zijn. En om anderen te inspireren om hetzelfde te doen.”
Dromen voor later
Peter: “Het kernidee van het project is dat we een gedachteswitch willen bewerkstelligen. Het autonome systeem van natuur werkt niet meer in ons land. Het bos is versplinterd en we willen bossen verbinden. Dat is goed voor de biodiversiteit, goed voor de natuur en uiteindelijk ook goed voor mens. Mensen denken vaak economisch, maar natuur is een complex systeem dat we als mens nog niet kunnen doorgronden.”
Tobias: “Bewustwording en het verantwoordelijkheidsgevoel van mensen zijn belangrijk aspecten bij ons project. Als we slecht met de omgeving omgaan, gaan we ook slecht met onszelf om. We zijn blij dat het European Solidarity Corps dit ook belangrijk vindt en ons project heeft goedgekeurd, zodat we van onze droom werkelijkheid kunnen maken.”